Μια από αυτές τις αντιστασιακές δράσεις μετουσιώθηκε σε ενσώματη προσπάθεια απελευθέρωσης: τα Ορλωφικά, τα οποία έχουν υποτιμηθεί στην εθνική συνείδηση ως υποκινούμενη κίνηση από τους Ρώσους. Δεν πρέπει να λησμονούμε όμως όταν μελετούμε την ιστορία, να ζυγίζουμε τις καταστάσεις με βάση τα δεδομένα της περιόδου που μας ενδιαφέρει, όχι της σύγχρονης. Τότε, οι περισσότερες κινήσεις που γίνονταν αποσκοπούσαν στη βοήθεια της ομόδοξης Ρωσίας. Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά.
Η Ρωσία υπό τη Μεγάλη Αικατερίνη έχει ως βασικό στόχο της εξωτερικής της πολιτικής την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Προσπάθησε να αφυπνίσει τους χριστιανούς των Βαλκανίων δίνοντας στον ρωσοτουρκικό πόλεμο του 1768- 1774 μορφή σταυροφορίας κατά του Ισλάμ. Σκοπός της ήταν οι επαναστάτες να αποσπάσουν την προσοχή της Πύλης όσο η Τσαρίνα θα καταλάμβανε οθωμανικές περιοχές της Αυστρίας. Ο κόμης Γρηγόριος Ορλώφ και τα αδέλφια του, Αλέξιος και Θεόδωρος έφτασαν στο Οίτυλο στις 17 Φεβρουαρίου 1770. Οι Μανιάτες τους υποδέχτηκαν ένθερμα. Ο καθαιρεθείς πατριάρχης Σεραφείμ Β’ που βρισκόταν στη Δημητσάνα, ευλόγησε την επανάσταση και το πλήθος με επικεφαλής τους ιερείς ετοιμάστηκε να πάρει τα όπλα. Συγκροτήθηκαν δύο λεγεώνες, η Ανατολική και η Δυτική που ξεχύθηκαν στην Πελοπόννησο σημειώνοντας νίκες, καταλαμβάνοντας σημαντικά οχυρά ενώ έστρεψαν το βλέμμα στην Τρίπολη. Η μεγαλύτερη τους επιτυχία ήταν ο αιφνιδιασμός των Οθωμανών.
Η Δυτική Λεγεώνα κατέλαβε το Ναβαρίνο και πολιόρκησε τη Μεθώνη ενώ οι επαναστατικές δυνάμεις κρατούσαν ακόμα τον Μυστρά, τη Μεσσήνη και την Καλαμάτα. Οι Τούρκοι φώναξαν ομάδες Τουρκαλβανών και στις 29 Μαρτίου πέτυχαν νίκη έναντι των ξεσηκωμένων στα Τρίκορφα. Πολιόρκησαν την Τριπολιτσά σηματοδοτώντας έτσι τη λήξη των Ορλωφικών. Το Ναβαρίνο είχε εγκαταλειφθεί λίγες μέρες νωρίτερα. Ο Αλέξιος Ορλώφ, επειδή δεν μπορούσε να γυρίσει στη Ρωσία με άδεια χέρια, αντί να πάει να βοηθήσει τους Κρητικούς που επαναστατούσαν, πήγε στο Τσεσμέ που κέρδισε τον τουρκικό στόλο και έθεσε μια ρωσοκρατούμενη επικράτεια στα νησιά του Αιγαίου. Η κατάσταση έμεινε έτσι μέχρι την υπογραφή της συνθήκης Κιουτσούκ Καϊναρτζή στα 1774. Φυσικά, ο Ορλώφ δεν ζύγισε τα αντίποινα που θα επιβάλλονταν στους Έλληνες. Η γενοκτονία που διατάχτηκε, αποφεύχθηκε τελευταία στιγμή λόγω του κενού που θα δημιουργείτο από την εκτέλεση όσων πλήρωναν το χαράτσι. Οι Αλβανοί έμειναν στην Πελοπόννησο και επιδόθηκαν σε σφαγές και λεηλασίες μέχρι το 1779 όταν ο σουλτάνος αποφάσισε να τους εξοντώσει. Αφού εξοντώθηκαν οι Αλβανοί, οι Τούρκοι στράφηκαν στους κλέφτες τους οποίους είτε σκότωσαν, είτε εξανδραπόδισαν από την Πελοπόννησο.
Τα Ορλωφικά δεν ήταν πρόβα τζενεράλε της επανάστασης. Ήταν η εναρκτήριος πράξη για πενήντα χρόνια αγώνα κατά του κατακτητή αλλά και η εκμετάλλευση ενός ακόμα ανέτοιμου έθνους που διψούσε για ελευθερία. Σίγουρα όμως δεν λογίζεται και ως αποτυχία. Λίγο μετά, θα γεννηθεί η Φιλική Εταιρεία που θα προσπαθήσει να ετοιμάσει αυτό το ανέτοιμο γένος, να εμφυσήσει τις απελευθερωτικές ιδέες και να ωθήσει το λαό να παλέψει για αυτό που περισσότερο από όλα του άξιζε: την ελευθερία. Και αυτός ο δρόμος ήταν κακοτράχαλος.
Εβελίνα Παπαδοπούλου, Ιστορικός
