Μετά τις πρώτες εκλογές της 21ης Μαΐου ακούστηκαν διάφορες απόψεις στο δημόσιο διάλογο για τα αποτελέσματα αυτών. Είναι πολύ νωρίς, ακόμα και δύο εβδομάδες μετά, να αναλυθούν με συνέπεια και επιστημονικό τρόπο οι ακριβείς λόγοι που οδήγησαν σε αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα. Θα ήταν αφελές λοιπόν να εξάγουμε ακριβή στοιχεία και συμπεράσματα και να τα θεωρήσουμε αυτά απολύτως αληθή καθώς είναι ακόμα ρευστά. Αυτό όμως που θα προσπαθήσω να κάνω στο παρόν κείμενο είναι να αναλύσω με τη δική μου οπτική γωνία το αποτέλεσμα, καθώς και να κάνω μια σύντομη πρόβλεψη για την κατάσταση που θα βρεθούν τα κόμματα το πρωί της 26ης Ιουνίου. Και πάλι όμως είναι σημαντικό να τονιστεί ότι είναι απλές απόψεις και όχι κάποιο καθοριστικό συμπέρασμα.
Νέα Δημοκρατία
Η ΝΔ και ο Κυριάκος Μητσοτάκης κέρδισαν κατά κράτος. Δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ένα αποτέλεσμα το οποίο είχαμε πολλά χρόνια να δούμε στην Ελλάδα. Το 40,79% της ΝΔ έδειξε με μεγάλη σαφήνεια κατά τη γνώμη μου, ποιόν ηγέτη προτιμά ο Λαός να κυβερνήσει. Το ποσοστό αυτό δίνει στον Κ. Μητσοτάκη αρχικά την απόλυτη εμπιστοσύνη του Λαού μα και τον καθιστά ως έναν αδιαμφισβήτητο ηγέτη του κόμματος. Αν υπήρχαν άτομα εντός της ΝΔ που ίσως περίμεναν να διεκδικήσουν την ηγεσία της ΝΔ, μάλλον θα χρειαστεί να περιμένουν ακόμα περισσότερο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατάφερε να συσπειρώσει τη δεξιά και να πετύχει κάτι ανήκουστο. Κατάφερε να κερδίσει τη νεολαία 17-24 ετών, η οποία φάνηκε να τον εμπιστεύεται. Και σίγουρα δεν είναι τυχαίο το αποτέλεσμα, την εποχή μάλιστα που το Τik Tok κυριολεκτικά βρίσκεται στην οθόνη κάθε νέου. Μέσα από την εικόνα ενός ευγενικού και με χιούμορ κεντροδεξιού πολιτικού στην πλατφόρμα του Tik Tok κατάφερε το ακατόρθωτο. Φυσικά όμως η νίκη ΝΔ οφείλεται στο μετρημένο πρόγραμμα της, στην προεκλογική καμπάνια που δεν περιέχει πολιτικές φανφάρες και στην εικόνα μια κυβέρνησης που άντεξε στις τεράστιες δυσκολίες των τελευταίων ετών. Όλα αυτά σε συνάρτηση με την κάκιστη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ που θα αναφέρουμε αργότερα, η ΝΔ δεν άφησε κανένα περιθώριο αμφισβήτησης. Η επόμενη μέρα κατά τη γνώμη μου θα είναι ακόμα σπουδαιότερη για τη ΝΔ, με έναν Μητσοτάκη που γνωρίζει καλά το μέγεθος της ευθύνης που του έδωσε ο ελληνικός λαός αλλά και μπορεί να διαχειριστεί την τεράστια αυτή νίκη χωρίς αλαζονεία.
ΣΥ.ΡΙΖ.Α.- Προοδευτική Συμμαχία
Στην αντίπερα όχθη, ο Αλέξης Τσίπρας δεν κατάφερε να συσπειρώσει το κόμμα του αλλά και την αριστερά. Το μπερδεμένο πολιτικό πρόγραμμα, το ‘’ψάρεμα’’ ψήφων στην ακροδεξιά, η δημιουργία έντονης πόλωσης και τοξικότητας τελικά δεν έπεισαν και δικαιολογημένα τον ελληνικό λαό. Σε αντίθεση βλέπουμε έναν έντονο φόβο απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ και μια μεγάλη δυσαρέσκεια του Λαού, που δεν βλέπει το άλλοτε ηγετικό πρόσωπο του Α. Τσίπρα να επανέρχεται. Μάλιστα βλέπει ακριβώς το αντίθετο, έναν έντονα πολωτικό αρχηγό χωρίς πρόγραμμα και χωρίς πλάνο, που κλείνοντας το μάτι στην ακροδεξιά ουσιαστικά καταρρίπτει την εικόνα ενός αριστερού ιδεολόγου αλλα δημιουργεί την εικόνα ενός ψηφιθυρικού ηγέτη.
Η επόμενη μέρα στο ΣΥΡΙΖΑ προβλέπεται δύσκολη, με τον Τσίπρα να αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να παραιτηθεί από αρχηγός του κόμματος. Δύσκολα θα υπάρξουν αλλαγές στις δεύτερες εκλογές και μάλιστα όλα δείχνουν ότι το ποσοστό του κόμματος θα συρρικνωθεί περισσότερο. Αν και είναι λογικό και μάλλον τιμά τον Τσίπρα η απόφαση να αναλάβει τις ευθύνες που του αναλογούν, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι έτοιμος να πορευτεί με άλλον ηγέτη, αν βέβαια αυτός υπάρχει. Το προσωποπαγές κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ θα χρειαστεί ένα δυνατό ηλεκτροσόκ για να ξεφύγει από τη δίνη στην οποία έχει υποπέσει.
ΠΑ.ΣΟ.Κ.-ΚΙΝ.ΑΛ.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης σε αυτές τις εκλογές κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ και να δώσει νέα δυναμική στο κόμμα. Δεν κρύφτηκε όταν ανέφερε στην ομιλία του μετά τις πρώτες εκλογές, ότι το ΠΑΣΟΚ αποτελεί τον γνήσιο αντίπαλο της ΝΔ, ρίχνοντας τα πυρά του φυσικά στο ΣΥΡΙΖΑ. Στο ΠΑΣΟΚ αντιλήφθηκαν εξαρχής μετά την εκλογή του Ανδρουλάκη ότι έφτασε η ώρα να αντεπιτεθούν με το φρέσκο και νέο πρόσωπο του αρχηγού. Τα τελευταία ποσοστά ικανοποίησαν σίγουρα τα επιτελεία στη Χαριλάου Τρικούπη αφενός γιατί το ΠΑΣΟΚ ανέβηκε, αφετέρου γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ έπεσε. Μάλιστα το ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό που συγκέντρωσε η αξιωματική αντιπολίτευση δημιουργεί σαφώς ελπίδες για μία μάχη σώμα με σώμα στις δεύτερες εκλογες, για την ανάδειξη αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η επόμενη μέρα του ΠΑΣΟΚ φαίνεται σίγουρα αρκετά φωτεινότερη όμως θα είναι δύσκολος ο αγώνας. Οι συνεχείς διαρροές από τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ανεξελεγκτες και αποτελεί στοίχημα για το ΠΑΣΟΚ αν θα καταφέρει να τις εντάξει στους κόλπους της.
Κ.Κ.Ε.
Το Κ.Κ.Ε. πιστό στην ιδεολογία παρέμεινε ως ένας βασικός πολιτικός φορέας του ελληνικού κοινοβουλίου. Ο Δ. Κουτσούμπας συσπειρώνοντας ακόμα περισσότερο το κόμμα κατάφερε να ανεβάσει τα ποσοστά του Κ.Κ.Ε. που έφτασε το 7,23%, ένα νούμερο διόλου ασήμαντο. Οι δεύτερες εκλογές αποτελούν μια πιο σύνθετη διαδικασία, όμως το Κ.Κ.Ε. δε φαίνεται ακόμα και από τις πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις να απειλείται ή να χάνει την τέταρτη θέση. Στιβαρό και καθιερωμένο πια το πολιτικό πλάνο του Κ.Κ.Ε. δεν προβλέπεται να αλλάξει.
Ελληνική Λύση
Το κόμμα του Κ. Βελόπουλου, ενώ τα πήγε αρκετά καλά στις πρώτες εκλογές αφού κατάφερε να μαζέψει ψήφους από την άκρα δεξιά (βλ. απαγόρευση κόμματος Κασιδιάρη να συμμετέχει στις εκλογές), φαίνεται να ανησυχεί στις δεύτερες εκλογές με το παντελώς άγνωστο κόμμα της ‘’Νίκης’’ που κατάφερε να φλερτάρει με τη Βουλή στις 21 Μαΐου. Το κόμμα ‘’Νίκη’’ που έρχεται μάλλον εκ των ακόμη πιο δεξιών της Ελληνικής Λύσης θα είναι ο κύριος αντίπαλος του Βελόπουλου στις επόμενες εκλογές. Δε φαίνεται πάντως να μένει εύκολα εκτός Βουλής, όμως θα απειληθεί έντονα το 4,45% των προηγούμενων εκλογών.
Συμπερασματικά θα πρέπει να αναφέρουμε ότι η δημιουργία ή όχι κυβέρνησης, η πιθανή ή όχι αυτοδυναμία της ΝΔ, θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από τον αριθμό των κομμάτων που θα ενταχθούν στη Βουλή. Το κόμμα ‘’Νίκη’’ και το κόμμα ‘’Πλεύση Ελευθερίας’’ βρίσκονται προ των πυλών της Βουλής. Σαφώς, υπάρχει και το κόμμα Μερα25 του Γ. Βαρουφάκη, που όμως δε θα καταφέρει να βρεθεί στη Βουλή, εκτός εκπλήξεων. Όσο πιο πολλά κόμματα βρεθούν στη Βουλή, τόσο θα ανεβαίνει το ποσοστό που θα χρειαστεί η ΝΔ για να κυβερνήσει με αυτοδυναμία, καθιστώντας τις δεύτερες εκλογές ακόμα πιο ενδιαφέρουσες. Οι εκλογές αυτές θα είναι πραγματικά πολύπλοκες, όπως όλα δείχνουν και αναμένουμε μια σπουδαία εκλογική μάχη.
Διαμαντής Αμπατζής, Πολιτικός Επιστήμονας