Που έχει πάει η ανθρωπιά; Που είναι η αποδοχή των άλλων; Οι άνθρωποι δεν είναι υλικά αντικείμενα, έχουν ψυχή και αξία.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που συναντάμε ακόμη και στην δική μας χώρα το κοινωνικό πρόβλημα γνωστό ως εμπορία των ανθρώπων ή αλλιώς αποκαλούμενο και ως human trafficking με τους αγγλικούς όρους. Και ναι, μπορεί να ζούμε στον 21ο αιώνα, τον αιώνα όπου η τεχνολογική ανάπτυξη παίρνει διαφορετικές διαστάσεις, τον αιώνα του ψηφιακού κόσμου. Και ενώ υπάρχει η αίσθηση της εξέλιξης και της βελτίωσης των συνθηκών στην ζωή μας, πολλά πράγματα μένουν στάσιμα, ή πολλά λάθη επαναλαμβάνονται, με συνέπεια να μην υπάρχει ουσιαστική αλλαγή. Έτσι ταυτόχρονα με την ανάπτυξη, επικρατούν και πολλά σημαντικά και προς το παρόν άλυτα προβλήματα τα οποία η κοινωνία καλείται να αντιμετωπίσει. Ένα από αυτά είναι και το εμπόριο των ανθρώπων.
Όσο αδιανόητος και αν φαίνεται ο όρος αυτός κατά λέξη, τόσο έντονη και συχνή είναι η ύπαρξη του. Ποιος μπορεί να φανταστεί έναν άνθρωπο να φέρεται σε έναν άλλον με αυτόν τον απάνθρωπο τρόπο, να τον αντιμετωπίζει ως εμπόριο, ως προϊόν προς πώληση;
Κάποτε επικρατούσε το δουλεμπόριο, τώρα το ανθρώπινο εμπόριο. Είναι πιθανό για τον οποιονδήποτε αυτές οι έννοιες να φαίνονται ίδιας σημασίας, αλλά δεν είναι. Το πρώτο ανήκει στο παρελθόν, το δεύτερο όμως συμβαίνει ακριβώς τώρα. Ας ορίσουμε και ας συγκεκριμενοποιήσουμε εν ολίγοις την έννοια του ανθρώπινου εμπορίου. Το ίδιο, αναφέρεται σε συγκεκριμένες κοινωνικές ανθρώπινες ομάδες;
Ας επικεντρωθούμε αρχικά με τις διαφορές ανάμεσα στο δουλεμπόριο και την εμπορία των ανθρώπων του σήμερα. Το δουλεμπόριο τότε είχε να κάνει περισσότερο με την πώληση ή την αγορά των ανθρώπων για την εξαναγκαστική εργασία. Το ανθρώπινο εμπόριο του σήμερα είναι η εκσυγχρονισμένη μορφή του προαναφερόμενου και σχετίζεται άμεσα με την πορνεία. Άνδρες, γυναίκες ακόμη και μικρά παιδιά αποτελούν θύματα αυτού του φαινομένου, συνιστούν τα θύματα μίας παγκόσμιας βιομηχανίας εγκλημάτων, διοργανωμένη από εγκληματικές ομάδες ανθρώπων που σκοπεύουν στην απόκτηση υψηλών χρηματικών ποσών. Που φτάνει κανείς για το χρήμα; Να αυτο-αποκτήσει το δικαίωμα να διακινεί με το έτσι θέλω και με βίαιο τρόπο ή με την χρήση απειλών ανυπεράσπιστους ανθρώπους, δίνοντάς τους ένα σωρό υποσχέσεις, μόνο και μόνο για να τους εκμεταλλευτούν και να τους ξεφτιλίσουν με σκοπό τις οικονομικές απολαβές και την προσωπική τους ευχαρίστηση. Τις περισσότερες φορές πρόκειται για αθώες γυναίκες με όνειρα, ελπίδες για μία καλύτερη ζωή, οι οποίες ψάχνουν για δουλειά με τον οποιονδήποτε δυνατό τρόπο για να επιτύχουν τους στόχους τους και οι οποίες δυστυχώς πέφτουν πάνω σε λάθος άτομα χωρίς να το αντιληφθούν και γίνονται θύματα μίας ολόκληρης σκευωρίας. Και τότε είναι που αρχίζει το μαρτύριό τους, την στιγμή που ακούν αυτά που επιθυμούν να ακούσουν, δείχνοντας εμπιστοσύνη στα λεγόμενα άγνωστων ανθρώπων, με αφέλεια δέχονται όσα τους λένε ότι δήθεν οι ίδιοι θέλουν το καλό τους και νοιάζονται για τα όνειρα που έχουν.
Αυτή είναι η νέα μάσκα με την οποία κυκλοφορεί η δουλεία στις μέρες μας. Είναι πιθανό να συμβαίνει εντός και εκτός της χώρας μας, σε χώρους όπως είναι τα ξενοδοχεία, τα εστιατόρια ή ακόμη και το διπλανό διαμέρισμα.
Τα άτομα που παγιδεύονται σε τούτο τον απάνθρωπο κόσμο, δεν προέρχονται από κάποιες ειδικές κοινωνικές ομάδες, έχουν διαφορετική ηλικία, καταγωγή, με μορφωτικό επίπεδο άλλοτε υψηλό και άλλες φορές χαμηλό. Αλλά το κοινό που έχουν είναι η ευάλωτη θέση στον κοινωνικό τους περίγυρο. Τα αίτια που τους ωθούν στην αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος είναι ακριβώς η θέση στην οποία αναγκάστηκαν να βρεθούν. Είτε είναι η φτώχεια, η βία, η ενδο-οικογενειακή κατάσταση, η κοινωνική και η οικογενειακή παραμέληση, η έλλειψη μορφωτικών ευκαιριών καθώς επίσης η όλη απόγνωση για την ζωή που βιώνουν και η δίψα για κάτι καλύτερο, πολλές φορές ό,τι και να είναι αυτό, με οποιεσδήποτε συνέπειες και να έχει το ίδιο. Αυτούς τους παράγοντες θα μπορούσαμε να τους εντάξουμε στην ομάδα αιτίων εμφάνισης και διάδοσης του εγκλήματος αυτού.
Οι έμποροι μπορεί να υποδύονται ο καθένας και διαφορετικό ρόλο, ενώ αμείβονται επίσης ανάλογα με τον ρόλο αυτό. Μπορεί να είναι είτε αρσενικού είτε θηλυκού φύλου, όλοι όμως είναι εγκληματίες και δεν διστάζουν καθόλου να χρησιμοποιήσουν κάθε δυνατό μέσο βίας για να φτάσουν στον στόχο τους.
Ένα καλό οργανωμένο έγκλημα το οποίο καταφέρνουν να διατηρήσουν για μεγάλο χρονικό διάστημα απόλυτα κρυφό και που κατέχει την δεύτερη θέση μετά την εμπορία των ναρκωτικών και το οποίο μπορεί να επιφέρει κέρδη σε αυτόν ή σε αυτούς που το οργανώνουν που φτάνει τα δισεκατομμύρια ευρώ. Αναπτύσσεται ραγδαία και εμφανίζεται έντονα στην Ευρωπαϊκή Ήπειρο όπως και στην χώρα μας είτε ως χώρα διέλευσης είτε ως χώρα προορισμού.
Μία παγκόσμια ‘’αγορά’’, μία επιτυχημένη επιχείρηση θα μπορούσε κάλλιστα να θεωρηθεί. Είναι πολλοί αυτοί που απαρνούνται και δεν δέχονται την ύπαρξη αυτού του τεράστιου κοινωνικού παγκόσμιου προβλήματος και αδιαφορούν για αυτό, γεγονός που ενεργοποιεί αυτόματα και την ογκώδη επέκτασή του.
Έχουν γίνει και γίνονται ακόμη πολύπλευρες προσπάθειες από διάφορους οργανισμούς, όπως για παράδειγμα (η Α21 στην Θεσσαλονίκη) που καταπολεμούν αυτό το φρικιαστικό έγκλημα, με στόχο την επίλυση του προβλήματος και με απώτερο σκοπό την ολική και την καθοριστική αφάνισή του και την παραδειγματική τιμωρία που αντιστοιχεί στους φορείς αυτού του εγκλήματος. Οι προσπάθειες αυτές έχουν επιφέρει μερικά ίχνη βελτίωσης και ελπίδας βοηθώντας τα θύματα να πάρουν πίσω την ζωή που τους αξίζει και να επανα-ενταχθούν στο κοινωνικό σύνολο ως φυσιολογικά και αναπόσπαστα μέρη του.
Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του ανθρώπινου εμπορίου εορτάζεται ετησίως στις 30 Ιουλίου και μας υπενθυμίζει την σημασία αυτού του αγώνα και την ευαισθητοποίηση των ανθρώπων να συμβάλλει στις όλες προσπάθειες που γίνονται ανά τον κόσμο για το συγκεκριμένο πρόβλημα.
Κανείς δεν θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να αγοράζει, να πουλάει, να κακοποιεί, να εκμεταλλεύεται και να εξαπατά έναν άλλον συνάνθρωπό του σε κανένα μέρος του κόσμου! Οι άνθρωποι δεν είναι σκλάβοι άλλων, ούτε προϊόντα προς αγορά ή κατανάλωση, έχουν ψυχή, όνειρα και τους αξίζουν ίσες ευκαιρίες και ελπίδες για μία καλή ζωή! Τι είδους άνθρωποι είμαστε αν δεν προσφέρουμε αξιοπρέπεια, ανθρωπιά και σεβασμό στον άλλον;
Κατερίνα Καρακουλάκη, Φοιτήτρια Βαλκανικών, Σλαβικών & Ανατολικών Σπουδών
