Σύμφωνα με το ιατρικό ανακοινωθέν της ίδια ημέρας το οποίο υπέγραφαν 12 επιφανείς Έλληνες ιατροί : «Ό Πρόεδρος τὴς Ἐλληνικής Κυβερνήσεως ἐνεφάνησε πρὸ δέκα ἠμερῶν, ἥτοι τὸ προπαρελθὸν Σάββατον, φλεγμονήν τοῦ φάρρυγγος, ἥτις κατέληξεν εἰς ἀπόστημα παραμυγδαλικόν. Παρά τὴν ἔγκαιρον διάνοιξίν του, ώς καί τὴν μετ’ἐγχειρητικήν κατάλληλον θεραπείαν, παρουσίασεν έν συνεχεία διάφορα τοξιναιμικά φαινόμενα καὶ ἐπιπλοκὰς, ώς γαστρορραγίαν και οὐραιμίαν, καὶ ἀπέθανεν σήμερον, ὥραν 6.20΄ π.μεσημβρίαν.».2
Πηγή: https://www.benaki.org/index.php?option=com_collectionitems&view=collectionitem&id=132820&Itemid=162&lang=el
Με διάγγελμά του ο Βασιλιάς Γεώργιος ο Β΄ στην εφημερίδα Ακρόπολις,3 διαβεβαίωσε τον ελληνικό λαό ότι το έργο του καθεστώτος της 4ης Αυγούστου που είχε εγκαθιδρύσει ο Μεταξάς, στο πολιτικό, στρατιωτικό, αγροτικό και εργατικό επίπεδο θα συνεχιστεί. Εγγύηση για την συνέχεια του συνόλου της πολιτικής αυτής θα αποτελούσε η νέα κυβέρνηση που ορκίστηκε την ίδια μέρα, περιβαλλόμενη από την βασιλική εύνοια υπό τον Αλέξανδρο Κορυζή ως πρωθυπουργό, ο οποίος έως τότε διατελούσε Διοικητής της Εθνικής Τράπεζας. Ο Κορυζής ήταν επί μακρόν, στενός συνεργάτης του εκλιπόντος και είχε συμμετάσχει σε κυβερνήσεις του ως υπουργός.
Παρά τα σκληρά μέτρα για την εδραίωση καθεστώτος Μεταξά, τα οποία περιλάμβαναν εκτοπίσεις αντιφρονούντων και περιστολή των δημοκρατικών θεσμών, το κίνημα της 4ης Αυγούστου συγκέντρωνε πλέον λαϊκή αποδοχή εξαιτίας των νικών στο Αλβανικό Μέτωπο. Στην κηδεία, παραβρέθηκαν και μέλη αντίπαλων πολιτικών παρατάξεων4 ενώ πλήθος κόσμου ακολούθησε τον Μεταξά στην τελευταία κατοικία του, το Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών.
Πηγή: https://www.ioannismetaxas.gr/Kidia.html
Κατά μήκος της επικήδειας διαδρομής, μέλη της Εθνικής Οργάνωσης Νέων(Ε.Ο.Ν), κυβερνητικής οργάνωσης στήριξης του καθεστώτος, απέδωσαν φόρο τιμής στον ιδρυτή τους. Πηγή: https://www.ioannismetaxas.gr/Kidia.html
Αναμφισβήτητα ο θάνατός του, είχε το μεγαλύτερο αντίκτυπο στα μαχόμενα ελληνικά στρατεύματα της Αλβανίας γεγονός που διακρίνεται και στην αλληλογραφία η οποία διακινούνταν από και προς το Μέτωπο.5 Ανυπόστατες φήμες κατονόμαζαν μάλιστα την Μεγάλη Βρετανία ως πραγματικό αυτουργό πίσω από τον θάνατό του, προκριμένου να μην υποκύψει η Ελλάδα σε ανεπίσημες προτάσεις της Γερμανίας για Συνθήκη Ειρήνης.6 Αποτελούν όμως απλές εικασίες όμως, που δεν έχουν αποδειχθεί ως τις μέρες μας.
Γεγονός πάντως είναι ότι σε δύσκολες περιόδους το υψηλό φρόνημα είναι αναγκαίο για να θωρακίσει το λαό που δοκιμάζονταν από τις δυσκολίες ενός πολέμου που μαίνονταν μετά και την απώλεια ενός σχετικά λαοφιλούς ηγέτη. Τα λόγια του Βασιλιά Γεωργίου Β΄ είναι ενδεικτικά:
«Ζητῶ ἀπὸ ὄλους τοὺς Ἔλληνας καὶ τὰς Ἔλληνίδας νὰ ἐξακολουθήσουν νὰ παρέχουν, ώς καὶ μέχρι τοῦδε τὰ ἀξιοθαύμαστα δείγματα πατριωτισμοῦ καὶ πειθαρχίας. Μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεού, μὲ τὴν εὐχήν τῆς Παναγίας, μὲ τὴν δύναμην καὶ θέλησην τοῦ Ἔθνους, ἡ Ἑλλάς, ἡ αἱώνια Ἑλλάς, θὰ ζήση καὶ θὰ θριαμβεύση, ἀντάξια τῶν μεγάλων μας προγόνων, ἀντάξια τῶν ἡρώων καὶ τῶν μαρτύρων μας.»
- 1 Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Βουλής, Εφημερίδα Η βραδυνή, φ. 6461/29 Ιανουαρίου 1941, σ. 1.
- 2 Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Βουλής, Εφημερίδα Ακρόπολις, φ. 4313/30 Ιανουαρίου 1941, σ. 3.
- 3 Ψηφιακή Βιβλιοθήκη της Βουλής, Εφημερίδα Ακρόπολις, φ. 4313/30 Ιανουαρίου 1941, σ. 1.
- 4 https://www.youtube.com/watch?v=2FFv2KZFlQo Αλιεύτηκε την 28/1/2022.
- 5 Παναγιώτα Καλογεράκου, «29 Ιανουαρίου 1941: Ο θάνατος του Ιωάννη Μεταξά και ο αντίκτυπός του στο φρόνημα των πολεμιστών του Μετώπου», Στρατός και Ενημέρωση, 59, Ιανουάριος-Φεβρουάριος- Μάρτιος 2021, Αθήνα.
- 6 https://www.mixanitouxronou.gr/o-thanatos-tou-ioanni-metaxa-giati-kapii-ipostirizoun-oti-ton-dolofonisan-angli-praktores/
