Η πραγματικότητα είναι πως ο συνδικαλισμός βιώνει κρίση αξιοπιστίας. Για χρόνια ταυτίστηκε με κομματικές σκοπιμότητες, εσωστρέφεια και αδράνεια. Όμως οι καιροί αλλάζουν – και μαζί τους πρέπει να αλλάξει και το πρόσωπο της δράσης.
Η ανανέωση μπορεί και πρέπει να ξεκινήσει από την αποκομματικοποίηση. Τα σωματεία δεν μπορούν να είναι προεκτάσεις κομμάτων· πρέπει να εκπροσωπούν τους εργαζομένους με ανεξαρτησία και καθαρότητα στόχου. Παράλληλα, η διαφάνεια και η λογοδοσία είναι βασικές προϋποθέσεις για να χτιστεί εκ νέου εμπιστοσύνη: κανείς δεν μπορεί να ζητάει από τους εργαζόμενους να εμπιστευτούν θεσμούς που λειτουργούν χωρίς έλεγχο και ανανέωση.
Χρειάζονται νέες φωνές, νέες ιδέες και νέα εργαλεία. Οι σύγχρονες μορφές εργασίας –επισφάλεια, τηλεργασία, πλατφόρμες– απαιτούν νέα στρατηγική. Οι νέες γενιές έχουν τα επιστημονικά εφόδια, τις ψηφιακές δεξιότητες και την κοινωνική ευαισθησία που απαιτεί η εποχή. Αυτό σημαίνει ενεργή ένταξή τους στα σωματεία, αλλά και άνοιγμα των σωματείων προς αυτές.
Χρειαζόμαστε έναν επιστημονικά τεκμηριωμένο συνδικαλισμό, που δεν αρκείται στη διαμαρτυρία, αλλά προτείνει ρεαλιστικές λύσεις με κοινωνικό πρόσημο. Που ξέρει να διαβάζει τα δεδομένα της οικονομίας, να διαπραγματεύεται ουσιαστικά, να επηρεάζει την πολιτική με επιχειρήματα και όχι μόνο με συνθήματα.
Τέλος, ο συνδικαλισμός πρέπει να επανενταχθεί στο ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο: να συνδεθεί με κινήματα για την παιδεία, το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία, την αυτοδιοίκηση. Να ξαναγίνει μοχλός συνολικής κοινωνικής προόδου.
Ο δρόμος δεν είναι εύκολος. Αλλά είναι αναγκαίος. Γιατί χωρίς ισχυρή συλλογική φωνή, τα ατομικά δικαιώματα φθείρονται. Κι αν κάτι μας δίδαξε η ιστορία του εργατικού κινήματος, είναι πως τίποτα δεν χαρίζεται – όλα κατακτώνται.
Γιάννης Μπουλέρος, Πρόεδρος Πανελλαδικού Σωματείου Εργατοϋπαλλήλων Επιχείρησης Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτης
