Written by 12:01 μμ Αρθρογραφία, Επικαιροτητα

Μια «ανοιχτή» προσέγγιση των «Ανοικτών Ουρανών» | Αριστείδης Ρούνης

Η Συνθήκη αυτή, όπως προκύπτει από τα παραπάνω, εδράζεται στις Αμερικανο-ρωσικές διμερείς σχέσεις.

Σημαντικό γεγονός, με διεθνή απήχηση, που προέκυψε κατά την διάρκεια του τελευταίου 3ήμερου, από την εξωτερική πολιτική του Αμερικανού προέδρου κ. Donald J. Trump, αποτελεί η αποχώρηση των Η.Π.Α από την διεθνή Συνθήκη «Open Skies», στην ελληνική γλώσσα «Aνοιχτοί Ουρανοί», την οποία ανακοίνωσε ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος, στις 21 Μαΐου 2020, κατηγορώντας το κράτος της Ρωσικής Συνομοσπονδίας ή απλά Ρωσίας, ότι την παραβιάζει. Πιο συγκεκριμένα, όπως δήλωσε για την εν λόγω συνθήκη: «Εφόσον δεν την σέβονται, εμείς θα αποσυρθούμε».

Αρχικά, όμως, προτείνεται να αναφερθούμε στο τι είναι και τι προβλέπει αυτή η σύμβαση. Η Συνθήκη, που προτάθηκε αρχικά από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, κ. Dwight D. Eisenhower, το έτος 1955, υπογράφηκε το 1992, προτού τεθεί σε ισχύ το 2002. Γενικός στόχος της, είναι να προωθεί «την εμπιστοσύνη και την προβλεψιμότητα» των στρατιωτικών κινήσεων των συμβαλλομένων μερών, των 34 κρατών στην προκειμένη περίπτωση. Με την συνθήκη επιτρέπονται τα παρακάτω:

α. Η επαλήθευση των στρατιωτικών κινήσεων.

β. Κάθε χώρα αποκτά το δικαίωμα να διεξάγει και την υποχρέωση να δέχεται άοπλες πτήσεις επιτήρησης πάνω από το έδαφός της. Οι πτήσεις αυτές γίνονται με προκαθορισμένα αεροσκάφη. Για παράδειγμα, οι Η.Π.Α χρησιμοποιούν Boeing OC-135, εξοπλισμένα με υπέρυθρα σκάνερ, ένα ραντάρ και βιντεοκάμερες. Η χώρα στην οποία θα γίνει η πτήση ενημερώνεται τουλάχιστον 72 ώρες νωρίτερα. Το σχέδιο πτήσης υποβάλλεται τουλάχιστον 24 ώρες πριν από την πτήση και η ενδιαφερόμενη χώρα έχει το δικαίωμα να προτείνει τροποποιήσεις.

γ. Η λήψη φωτογραφιών με φακούς προκαθορισμένης ανάλυσης. Οι υπογράφουσες χώρες μπορούν να ζητήσουν τις εικόνες που ελήφθησαν κατά τις υπερπτήσεις των άλλων μερών.

δ. Η επαλήθευση των μέτρων περιορισμού των εξοπλισμών των χωρών που την έχουν υπογράψει.

ε. Τα αεροδρόμια απογείωσης και προσγείωσης, που θα χρησιμοποιήσουν τα αεροσκάφη, τα σημεία εισόδου και εξόδου από την κάθε χώρα, ακόμη και τα αεροδρόμια ανεφοδιασμού σε καύσιμα. Μια Συμβουλευτική Επιτροπή, η Οpen Skies Consultative Commission (OSCC), έχει αναλάβει ως φορέας εφαρμογής της, την τήρηση των καθοριζομένων σ’ αυτή. Συνεδριάζει κάθε μήνα στην έδρα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) στη Βιέννη.

Οι 34 υπογράφουσες χώρες είναι η Γερμανία, η Λευκορωσία, το Βέλγιο, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Βουλγαρία, ο Καναδάς, η Κροατία, η Δανία, η Ισπανία, η Εσθονία, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Γεωργία, η Ελλάδα, η Ουγγαρία, η Ισλανδία, η Ιταλία, η Λετονία, η Λιθουανία, το Κιργιστάν, το Λουξεμβούργο, η Νορβηγία, η Ολλανδία, η Πολωνία, η Πορτογαλία, η Τσεχία, η Ρουμανία, η Βρετανία, η Ρωσία, η Σλοβακία, η Σλοβενία, η Σουηδία, η Τουρκία, η Ουκρανία και οι ΗΠΑ.

Όσον αφορά την αμερικανική πλευρά, εκτός από τον πρόεδρο Trump, ένας εκπρόσωπος του Πενταγώνου των Η.Π.Α, μεταξύ των παραβιάσεων τις οποίες επικαλείται η Ουάσινγκτον, ανέφερε την απαγόρευση στα συμμαχικά αεροσκάφη να πλησιάζουν σε απόσταση μικρότερη των 500 χλμ. στον ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ στην Βαλτική Θάλασσα, ανάμεσα στη Λιθουανία και την Πολωνία, και να ξεπερνούν σε βάθος μεγαλύτερο των 10 χλμ. τα σύνορα Ρωσίας – Γεωργίας.

Προχωρώντας στην αντίπερα όχθη, η Ρωσία, μέσω του υφυπουργού Εξωτερικών κ. Ριαμπκόφ, δήλωσε ότι, είναι έτοιμη να συνεχίσει τον διάλογο με τις Η.Π.Α για τη συνθήκη, αλλά όχι με τους όρους που θέτουν οι Η.Π.Α, οι οποίοι είναι παντελώς απαράδεκτοι, επισημαίνοντας ότι η συνθήκη δεν θα σταματήσει να υπάρχει. Ειδικότερα, ανέφερε: «Η συνθήκη δεν είναι καθόλου νεκρή. Η έξοδος των Η.Π.Α από αυτήν τον Νοέμβριο του τρέχοντος έτους, δεν σημαίνει ότι η συνθήκη μετά από αυτό θα πεθάνει».

Περνώντας στην αντίδραση των χώρων της Δύσης, αυτές κινητοποιούνται για να «διασώσουν» τη διεθνή συνθήκη. Ειδικότερα, κατά πρώτον, οι πρεσβευτές των χωρών μελών του ΝΑΤΟ συνεδρίασαν κατεπειγόντως για το θέμα αυτό, στις 22 Μαΐου 2020 το απόγευμα και, σύμφωνα με μια διπλωματική πηγή, «όλοι οι Σύμμαχοι ζήτησαν από τις ΗΠΑ να παραμείνουν συμβαλλόμενο μέρος». Επιπλέον, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ κ. Γενς Στόλτενμπεργκ κάλεσε τη Ρωσία να σεβαστεί την υποχρέωσή της για συνεργασία, βάσει της συνθήκης.

Κατά δεύτερον, η Γερμανία είχε ζητήσει από τις 21 Μαΐου 2020 από την Ουάσινγκτον να «επανεξετάσει τη θέση της». Ο Γερμανός ΥΠ.ΕΞ, κ. Χάικο Μάας, κάλεσε τις ΗΠΑ να αναθεωρήσουν, ενώ σε δηλώσεις του για το θέμα, ανέφερε: «Μαζί με τους εταίρους μας, θα καταβάλλουμε προσπάθεια προκειμένου οι Η.Π.Α να αναθεωρήσουν». Στις 22 Μαΐου 2020, η Γερμανία συνυπογράφει μαζί με άλλες 9 ευρωπαϊκές χώρες μια ανακοίνωση στην οποία υπενθυμίζεται πόσο σημαντική είναι αυτή η συνθήκη. Πιο συγκεκριμένα, στο συγκεκριμένο κείμενο, που δόθηκε στη δημοσιότητα από το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας, επισημαίνεται ότι: «Λυπούμαστε για την ανακοίνωση της Ουάσινγκτον, μολονότι συμμεριζόμαστε τις ανησυχίες της».

Καταλήγοντας, αξίζει να επισημανθεί ότι, η «Open Skies» είναι η 3η διεθνής συνθήκη από την οποία αποσύρει τις ΗΠΑ ο Τραμπ, μετά το Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (ΚΟΣΔ), τη διεθνή συμφωνία για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν), που αποκήρυξε το 2018, καθώς και τη συνθήκη INF για τους πυραύλους μέσου βεληνεκούς, που η Ουάσινγκτον εγκατέλειψε το 2019. Τα δημοσιεύματα σχετικά με την πρόθεση των ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη συνθήκη, έκαναν την εμφάνισή τους για πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2019. Το πιο σημαντικό όμως, είναι η παρακάτω δήλωση του Trump:

«Νομίζω ότι έχουμε πολύ καλή σχέση με τη Ρωσία. Αν κοιτάξετε τι συνέβη με το πετρέλαιο, όπου η Ρωσία, η Σαουδική Αραβία και εμείς συναντηθήκαμε και σώσαμε εκατομμύρια θέσεις εργασίας στον ενεργειακό τομέα, ενώ και η τιμή του πετρελαίου τώρα σταθεροποιείται. Η σχέση μας με τη Ρωσία έχει βελτιωθεί σημαντικά».

Ανακεφαλαιώνοντας, η Συνθήκη αυτή, όπως προκύπτει από τα παραπάνω, εδράζεται στις Αμερικανο-ρωσικές διμερείς σχέσεις. Φαίνεται από τη δήλωση του Trump, ο οποίος έκανε μια ιδιαίτερα «ζεστή» δήλωση, ότι ίσως είναι μια απειλή, που αποσκοπεί σε αμερικανικούς στόχους, που θα διαφανούν στην πορεία. Δεν γίνεται να αποχωρείς από την «Open Skies», αλλά να στάζεις μέλι για το Ρωσικό κράτος.

Οψόμεθα…

Αριστείδης Ρούνης, Φοιτητής Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών

Πηγές:

Επίσημη ιστοσελίδα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), https://www.osce.org/oscc 

(21-Μαι-20)

Ιστοσελίδα ABC News, https://abcnews.go.com/Politics/trump-withdraw-us-key-arms-control-pact/story?id=70815149 

(22-Μαι-20)

Ιστοσελίδα Viadiplomacy, https://www.viadiplomacy.gr/i-dysi-kinitopoieitai-gia-na-sosei-ti-diethni-synthiki-open-skies/?fbclid=IwAR3IBrnkVPxEJcbKROEgAfTfnoPZwgp8hqUqwx_SIldyF6pWnEdDymfZTUw 

(22-Μαι-20)

Ιστοσελίδα Viadiplomacy, https://www.viadiplomacy.gr/rosia-oi-echthroi-tis-synthikis-open-skies-oi-ipa/?fbclid=IwAR0FqSQEFmL_pAGv-7DE_lqHJKbWlMk6B7YX6FKibDI6Y5jIvaeMEkpLJBs 

(22-Μαι-20)

Ιστοσελίδα Viadiplomacy, https://www.viadiplomacy.gr/to-nato-kalei-ti-rosia-na-tirisei-ti-symfonia-open-skies/ 

(22-Μαι-20)

Ιστοσελίδα Capital, https://www.capital.gr/diethni/3455605/i-dusi-kinitopoieitai-gia-na-sosei-ti-diethni-sunthiki-open-skies-meta-tin-apoxorisi-ton-ipa 

(22-Μαι-20)

Ιστοσελίδα Cnn, https://www.cnn.gr/news/kosmos/story/220334/open-skies-germania-kalei-hpa-na-min-apoxorisoyn-apo-ti-diethni-synthiki 

(22-Μαι-20)

Ιστοσελίδα Financial Times, https://www.ft.com/content/d786abdd-597a-415a-b2d4-48a68906e1ed 

(22-Μαι-20)

Ηλεκτρονική έκδοση εφημερίδας «Η καθημερινή», https://www.kathimerini.gr/1079476/article/epikairothta/kosmos/h-dysh-kinhtopoieitai-gia-na-swsei-th-syn8hkh-open-skies 

(22-Μαι-20)

Ιστοσελίδα του Αθηναϊκού Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων, https://www.amna.gr/anarussia/article/459861/I-Rosia-enimerothike-episima-apo-tis-IPA-gia-tin-aposursi-tous-apo-ti-sunthiki-Open-Skies 

(22-Μαι-20)

(Visited 100 times, 1 visits today)

Κλείσιμο