Προτού ακόμα περάσουμε το κατώφλι του 2022 οι απανταχού ποδοσφαιρόφιλοι αναμέναμε την έλευση του νέου έτους όχι γιατί γνωρίζαμε ότι αυτό θα σημάνει τη λήξη της πανδημίας (απ’ ότι φημολογείται) ή επειδή οι τιμές βασικών αγαθών θα μειωνόντανε (αυτό δεν φημολογείται). Το νέο έτος κουβαλάει στις αποσκευές του τη διεξαγωγή του Μουντιάλ στο Κατάρ. Όλοι λοιπόν μετράμε αντίστροφα μέχρι την 21η Νοεμβρίου, ημέρα έναρξης της διοργάνωσης.
Μάλλον όχι όλοι καθώς ο πρώην ποδοσφαιριστής Eric Cantona, που δεν δίστασε να κλωτσήσει τον ρατσιστή οπαδό της Κρίσταλ Πάλας, δήλωσε πρόσφατα ότι δε θα παρακολουθήσει το συγκεκριμένο Μουντιάλ. Αιτία αυτού είναι οι 15.000 νεκροί εργάτες που μέχρι σήμερα έχουν σκοτωθεί δουλεύοντας στα έργα υποδομής για τη διοργάνωση. Το γερμανικό δίκτυο ZDF δημοσίευσε έρευνα της Διεθνούς Αμνηστίας που καταδεικνύει τις άθλιες συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονται χιλιάδες εργάτες, με αποτέλεσμα πολλοί εξ αυτών να χάσουν τη ζωή τους.
Η έλλειψη μέτρων προστασίας, η εντατικοποίηση της εργασίας, οι απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης των εργατών που στοιβάζονται σε κοντέινερ περισσότερο σκλαβιά θυμίζουν, παρά ασφαλές εργασιακό περιβάλλον. Στα αιματοβαμμένα εργοτάξια του Κατάρ εργάζονται μετανάστες από φτωχές χώρες της Ανατολής που λογίζονται ως φθηνό και άφθονο εργατικό δυναμικό. Μέσα στις υψηλές θερμοκρασίες οι εργάτες δουλεύουν με εξαντλητικά ωράρια, δίχως να τους εξασφαλίζονται τα στοιχειώδη.
Πλην του Cantona και πολλές ανθρωπιστικές οργανώσεις έχουν καταγγείλει τα όσα συμβαίνουν εκεί, ενώ και η εθνική ομάδα Νορβηγίας αποφάσισε να μποϊκοτάρει το τουρνουά, δηλώνοντας πως δεν θα συμμετείχε σ’ αυτό, ακόμη κι αν προκρινόταν. Το συγκεκριμένο Μουντιάλ θα μείνει στην ιστορία, όχι όμως για το αθλητικό του περιεχόμενο. Η ένταση της εκμετάλλευσης και οι εκατόμβες νεκρών είναι λόγοι για τους οποίους δεν θα πρέπει να ξεχαστεί αυτή η διοργάνωση.
Οι αδυσώπητες τακτικές που ακολουθούνται από τους μεγαλοεργολάβους και τις πολυεθνικές ομολογεί το πως αντιμετωπίζουν τους εργάτες. Ως αναλώσιμους. Ο αθλητισμός και βέβαια το ποδόσφαιρο, το κατεξοχήν αγαπημένο άθλημα διεθνώς, παρέχει τη δυνατότητα αύξησης των κερδών μέσω της δυνατότητας που προσφέρει η εμπορευματοποίηση του.
Το ευτύχημα μέσα σε όλη αυτή την υπόθεση είναι ότι η κυβέρνηση του Κατάρ έχει παραδεχτεί πως έχουν αν και έχουν πεθάνει κάποιοι εργάτες κατά τις προετοιμασίες, αυτοί είναι πολλοί λίγοι αναλογικά με το σύνολο των ανθρώπων που δουλεύουν εκεί. Υπολογίζεται ότι στα έργα αυτά δουλεύουν περίπου δυο εκατομμύρια άνθρωποι. Σαν να λέμε οι απώλειες θυμίζουν «σταγόνα στον ωκεανό»! Η κυνική ομολογία της κυβέρνησης υπονοεί την αγαστή συνεργασία και προστασία που εξασφαλίζει στους εργολάβους και τα επενδυτικά funds που εμπλέκονται στη διεξαγωγή του Μουντιάλ, καθιστώντας την συνένοχη στο έγκλημα.
Το Κατάρ άρα θα ήταν απόλυτα εύστοχο αν το χαρακτήριζε κάποιος ως «τοπόσημο διχασμού», μιας και τα εργοστάσια στα οποία στήνεται η γιορτή του παγκόσμιου ποδοσφαίρου στιγματίζεται από εργατικό αίμα, εκμετάλλευση και κακουχία. Το Κατάρ πράγματι διχάζει και για αυτό ας επιλέξουμε όλοι μας με ποια πλευρά είμαστε. Με εκείνη που κοστολογεί την αξία της ανθρώπινης ζωής στη βάση επιχειρηματικών οφελών και κερδών ή με εκείνη που μοχθεί για προστασία της ζωής κάθε εργαζόμενου ξεχωριστά, επιζητώντας το «ευ αγωνίζεσθαι» εντός και εκτός γηπέδων.
ΥΓ. Ακόμη και ένας πρωθυπουργός φιλελεύθερης Δυτικής Δημοκρατίας, που έχει ζήσει ως πολιτικός κρατούμενος στο Παρίσι σε ηλικία έξι μηνών, θα μπορούσε να διακρίνει δυστοπική πραγματικότητα που κυριαρχεί στο Κατάρ. Εκτός βέβαια αν και ο ίδιος ανήκει στη λάθος πλευρά της ιστορίας.
Θανάσης Σκούφιας, Απόφοιτος τμήματος Βαλκανικών Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών
