Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, άνοιξε διάφορες συζητήσεις και προκάλεσε πληθώρα αναλύσεων κι απόψεων. Ένα από τα βασικότερα ζητήματα που προέκυψαν, είναι η ενεργειακή κρίση που ξέσπασε, τα ευρωπαϊκά εδάφη της Ουκρανίας που χάθηκαν κι οι αποφάσεις που πάρθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αντιμετώπιση τους. Κατέστη σαφές σε αυτήν την περίοδο, ότι αφενός η ΕΕ δεν υπάρχει απλώς για να δραστηριοποιούνται κάποιοι γραφειοκράτες κι αφετέρου ότι η Ευρώπη δεν είναι -ή μάλλον δεν πρέπει να είναι- απλώς μια ήπειρος με γεωγραφικούς συνεκτικούς δεσμούς.
Λίγοι θα περίμεναν κάποια χρόνια πριν ότι η ΕΕ θα έφτανε στο σημείο να διαχειριστεί δύο τεράστιες κρίσεις μέσα σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Η πανδημία Covid κι ο πόλεμος ήρθαν να ταράξουν τη φαινομενικά τουλάχιστον ηρεμία που υπήρχε τόσο στην Ευρώπη όσο και στο δυτικό κόσμο ευρύτερα. Ακόμη λιγότεροι -κατά τη γνώμη μου- θα μπορούσαν να πιστέψουν ότι η Ένωση θα κατάφερνε να συνεργαστεί και να τραβήξει μια κοινή πλώρη για την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων. Βέβαια δεν είναι στόχος του κειμένου αυτού να αναλυθεί η επιτυχία ή όχι της αντιμετώπισης των κρίσεων, διότι πρώτον δεν έχουν τελειώσει ακόμα και δεύτερον δεν έχουν αντιμετωπιστεί από ολόκληρο τον πλανήτη.
Το βασικό ζήτημα που εγείρουν οι πρώτες αυτές σκέψεις είναι, ότι η Ένωση για πρώτη μάλλον φορά από τη δημιουργία της βρέθηκε αντιμέτωπη με ένα τόσο κοινό για όλους τους ευρωπαϊκούς λαούς πρόβλημα και βέβαια απολύτως επικίνδυνο για τη δημόσια υγεία και τις ζωές των πολιτών. Αυτές οι κρίσεις που ξέσπασαν κατέδειξαν με τεράστια επιτυχία την απαραίτητη ύπαρξη και τη ζωτική σημασία που έχει η Ένωση στην ασφάλεια, τη διαβίωση και την ελευθερία κάθε λαού της ηπείρου.
Οι συζητήσεις που εύλογα ξεκίνησαν για τη δημιουργία κοινού ευρωπαϊκού στρατού μια δεκαετία πριν θα αποτελούσε περισσότερο ένα ανέκδοτο παρά μια σοβαρή σκέψη. Η Ευρώπη, όντας αγκιστρωμένη στη δύναμη του ΝΑΤΟ, για πολλούς δεν έχει την απαραίτητη ευελιξία και την αυτόβουλη δραστηριότητα που απαιτεί ένας οργανωμένος στρατός. Μάλλον ποτέ στην Ευρώπη δε θα μπορέσει να δημιουργηθεί ένα μοντέλο ομοσπονδοποίησης όπως στις Η.Π.Α. για πολλούς και διάφορους λόγους που δεν είναι δυνατόν να αναλυθούν σε λίγες γραμμές. Οι Η.Π.Α. ως βασικός πυλώνας -κοινώς γνωστό- αρχηγό της βορειοατλαντικής συμμαχίας, σε μεγάλο βαθμό ελέγχει και θα συνεχίσει να ελέγχει τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού.
Η Ευρώπη έχει την υποχρέωση να διεκδικήσει την απόλυτη ευθύνη κι ασφάλεια της Ευρωπαϊκής ηπείρου και να μην χρειάζεται υποδείξεις από τρίτους. Ασφαλώς το ΝΑΤΟ πρέπει να υφίσταται και να εργάζεται με την Ένωση, η οποία αποτελεί βασικό μέλος της συμμαχίας. Όμως, η Ένωση χρειάζεται με ταχύτατους ρυθμούς να ελέγξει την κατάσταση και να αναλάβει τα ηνία της ηπείρου που θεωρητικά διοικεί, στρατιωτικά κι όχι μόνο.
Η Ε.Ε. τα επόμενα χρόνια θεωρώ ότι θα αποκτήσει ακόμα περισσότερους ‘’φίλους’’ κι υποστηρικτές εντός των ευρωπαϊκών τειχών της. Αυτό που τόσα χρόνια φάνταζε απλώς ως ένας διακοσμητικός οργανισμός, που αναγκαζόμαστε να ψηφίζουμε ανά 4 χρόνια, θα εξελιχθεί σε βασικό μοχλό διοίκησης όλων των ευρωπαϊκών κρατών. Η ΕΕ οφείλει να επιτελέσει το σκοπό της και να αποτελέσει την κινητήρια δύναμη κάθε κράτους ξεχωριστά. Όχι να ακυρώσει τις εθνικές κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών λαών, αλλά να τις ασφαλίσει κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά από τους εχθρούς που επιβουλεύονται την ασφάλεια ή ακόμα και την ύπαρξη της Ευρώπης σαν ενιαίο διοικητικό σώμα. Η Ευρώπη δεν είναι πια το μέλλον, αλλά το παρόν μας κι είναι αναγκαίο γρήγορα να το αντιληφθούμε και στην χώρα μας. Η δύναμη που μπορεί να αποκτήσει η πραγματικά ενωμένη Ευρώπη είναι τεράστια κι η επιβίωση της θα κριθεί από την ταχύτητα της συνεργασίας και των αντανακλαστικών που θα δείξουν τα κράτη της ηπείρου μεταξύ τους.
Διαμαντής Αμπατζής, Πολιτικός Επιστήμονας