1) Η ψηφιοποίηση του κράτους αποτελεί αναμφίβολα σπουδαία εξέλιξη για τη χώρα μας. Σε ποιο βαθμό προσδιορίζετε την ανταπόκριση στον παρόντα χρόνο και πόσο έτοιμη είναι η ελληνική κοινωνία; Μήπως αυτό το βήμα αποτελεί παρακαταθήκη για το μέλλον;
Η ψηφιοποίηση του κράτους είναι μια σπουδαία εξέλιξη για τη χώρα μας σε όλους τους τομείς. Η δυναμική διαδικασία ψηφιοποίησης του Δημοσίου, προχωράει συνεχώς, πηγαίνοντας τη χώρα και τους ανθρώπους της σε τελείως πρωτόγνωρα μονοπάτια. Η πανδημία του κορωνοϊού, λειτούργησε ως επιταχυντής και απέδειξε περίτρανα την ανάγκη που είχαν οι πολίτες για απλούστευση των διαδικασιών και διευκόλυνση της καθημερινότητας. Τα στατιστικά αποδεικνύουν πως η ελληνική κοινωνία αγκάλιασε τις νέες εφαρμογές που προσφέρθηκαν από την κυβέρνηση και τα αρμόδια Υπουργεία. Είναι ενθαρρυντικό το πόσο άμεσα προσαρμοστήκαμε στα νέα ψηφιακά δεδομένα. Η ψηφιοποίηση των κρατικών υπηρεσιών θα λειτουργήσει ως παρακαταθήκη για το μέλλον. Τα βήματα που έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες θα πρέπει να γίνουν βάση για το μέλλον μας ώστε σε αυτή να στηριχθούμε, να εξελιχθούμε και να εκλάβουμε τη τεχνολογία ως σύμμαχο εξέλιξης και καινοτομίας. Μην ξεχνάμε πως δεν είναι μόνο οι νέες γενιές που έχουν αγκαλιάσει τα νέα ψηφιακά εργαλεία αλλά όπως διαφαίνεται και οι πολίτες μεγαλύτερης ηλικίας.
2) Ποια η γνώμη σας για την συσχέτιση πολιτισμού και ψηφιακής εποχής; Πώς μπορούμε να προωθήσουμε περαιτέρω την πολιτιστική μας κληρονομιά;
Μέσα σε δύσκολες περιόδους, όπως η τελευταία περίπτωση της πανδημίας, η τεχνολογία βρήκε τον τρόπο να φέρει τον πολιτισμό γρήγορα και με ασφάλεια στο σπίτι μας. Υπάρχει άμεση συσχέτιση του πολιτισμού με την ψηφιοποίηση καθώς τα νέα ψηφιακά μέσα είναι σε θέση να προωθήσουν και να ενδυναμώσουν τον πολιτισμό προωθώντας την πολιτιστική μας κληρονομιά σε όλο τον κόσμο. Η σχέση μας με τον Πολιτισμό κάθε λαού, είναι ένα τόσο ωραίο ταξίδι, με πάρα πολλούς και ενδιαφέροντες σταθμούς, το οποίο η τεχνολογία το βοηθά να γίνεται πιο ομαλό, πιο ασφαλές και πιο γρήγορο. Ας λάβουμε ως παράδειγμα το εγχείρημα πολλών χωρών που δημιούργησαν virtual historical videos, virtual galleries, online opera series, online θεατρικές παραστάσεις, εμπνευσμένα 3D spots με τις ομορφιές κάθε χώρας κλπ. H τεχνολογία διευρύνει τις πολιτιστικές πτυχές ενός λαού δίνοντας την ευκαιρία για άμεση ψηφιακή πρόσβαση σε όλα τα του τα στοιχεία.
3) Η πολιτιστική διπλωματία είναι ένας σημαντικός τρόπος άσκησης εξωτερικής πολιτικής; Μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις διμερείς ή διεθνείς σχέσεις;
Η Πολιτιστική Διπλωματία είναι βασικός άξονας άσκησης εξωτερικής πολιτικής, ως αντικατοπτρισμός μιας χώρας, και έχει εφαρμοστεί κατά το παρελθόν σε πολλές διμερείς ή διεθνείς σχέσεις. Σαφέστατα, ο πολιτισμός λειαίνει αντιθέσεις, δημιουργεί συγκλίσεις και ενώνει ανθρώπους, δεδομένου ότι δεν γνωρίζει ούτε σύνορα, ούτε χρώματα, ούτε διακρίσεις. Η κουλτούρα και οι πολιτιστικές πρακτικές έχουν καθοριστικό ρόλο στην πολιτιστική διπλωματία που ασκεί μια χώρα. Η κατανόηση και ο σεβασμός της ιστορίας, των παραδόσεων, των αξιών και ηθών των άλλων χωρών, πρέπει να είναι κυρίαρχη προτεραιότητα κάθε χώρας. Όπως επισημαίνει και ο Δρ. Φιλοσοφίας κ. Χρήστος Γιανναράς “Ο Πολιτισμός είναι το κεντρικό πρόβλημα της πολιτικής”.
4) Πώς κρίνετε το γεγονός ότι ενώ η πολιτιστική κληρονομιά ενώνει τους λαούς, στην περίπτωση της Αγίας Σοφίας προκάλεσε έντονη αντιπαράθεση;
Το ζήτημα της Αγίας Σοφίας είναι πολυσύνθετο και μια εξίσωση με πολλές μεταβλητές. Η Αγία Σοφία δεν μπορεί να διχάσει. Μην ξεχνάμε ότι πάρα πολλές και διαφορετικές φωνές εναντιώθηκαν με την απόφαση της Τουρκίας, καθώς πιστεύουν ότι η κίνηση αλλαγής ενός μνημείου της UNESCO, απασχολεί τη διεθνή κοινότητα και δεν θα έπρεπε να χαρακτηρίζεται ως Ελληνοτουρκικό ζήτημα. Μέσα στα πολυσύνθετα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελλάδα με τη γείτονα χώρα, εντάχθηκε και το θέμα της Αγίας Σοφίας, αλλά έγινε άμεσα αντιληπτό ότι ήταν μια από της πολλές μεταβλητές της εξίσωσης των Ελληνοτουρκικών θεμάτων. Βασικός μας στόχος θα έπρεπε να είναι η αντιμετώπιση, συνολικά, της προκλητικής στάσης της Τουρκίας προς την χώρα μας και όχι μόνο το ζήτημα αλλαγής του μουσειακού χαρακτήρα της Αγίας Σοφίας σε μουσουλμανικό τέμενος. Παρ’ όλα αυτά, αποδείχτηκε πόση δύναμη έχει ο πολιτισμός, το σκέπτεσθαι και πράττεσθαι κάθε λαού, ειδικά σε δύσκολη περίοδο, αφού ήταν εντυπωσιακό πόσες φωνές συγκεντρώθηκαν και εξέφρασαν τη δυσαρέσκεια τους για τη κίνηση αυτή μέσω διεθνών κινητοποιήσεων και δημοσιευμάτων.
5) Ποια η άποψή σας για το ζήτημα που προέκυψε με την Αγία Σοφία; Είναι ζήτημα θρησκευτικό, πολιτικό, πολιτιστικό ή συνδυασμός πραγμάτων;
Πρέπει να παραδεχθούμε πως η αντιμετώπιση των μνημείων από έναν λαό, είτε τα δημιούργησε αυτός είτε όχι, αποτελεί δείγμα Πολιτισμού. Ο πολιτισμός αντιπροσωπεύει ένα σύστημα θεσμών, αξιών, δράσεων εκπροσωπώντας την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα. Η Αγία Σοφία είναι ένα αριστούργημα μοναδικής αισθητικής με ύψιστη επίδραση στην εξέλιξη και διαμόρφωση της αρχιτεκτονικής, στην οργάνωση του χώρου και στην τέχνη των μνημείων παγκοσμίως. Αυτά τα μνημεία δεν μπορούμε να τα αντιμετωπίζουμε ως τρόπαια, ως λάφυρα. Ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO, ένα σύμβολο που ανήκει στην ανθρωπότητα, δεν θα έπρεπε ουδέποτε να αλλάξει μορφή με επιτακτικές μεθόδους και επιβολές όπως τώρα, από την γείτονα χώρα.
Γεωργία Παράσχου, Διευθύντρια Πολιτισμού & Νεολαίας, Όμιλος UNESCO Πειραιώς και Νήσων