Τον τελευταίο καιρό κατακλυζόμαστε από ειδήσεις και ενημερώσεις που στοχεύουν στη δράση και τις ενέργειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πιο συγκεκριμένα, στην περίπτωση της Ελλάδας, η οποία αντιμετωπίζει τις προκλήσεις και τους κινδύνους από την γείτονος χώρα, Τουρκία, η χώρα μας δεν είναι μόνη της σε αυτό, καθώς έχει τη στήριξη της ΕΕ (ενταγμένη ως κράτος-μέλος από το 1981). Ακόμα και στην περίπτωση της πανδημίας, λόγω του θανατηφόρου αυτού ιού που ταλανίζει τον πλανήτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενωμένη και δυνατή προσπαθεί να «σταθεί βράχος» αντιμετωπίζοντας τον ιό, τόσο από τις συμφωνίες που πραγματοποιούνται για την καταπολέμησή του με τη διανομή των εμβολίων στις ευρωπαϊκές χώρες κράτη-μέλη, όσο και για να ορθοποδήσει η οικονομία της.
Τι είναι όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση; Όλοι γνωρίζουμε τη δράση της, αλλά κανείς τι ακριβώς είναι. Είναι κράτος; Είναι διεθνής οργανισμός; Είναι μήπως ομοσπονδία ή συνομοσπονδία; Είναι τίποτα από όλα αυτά και όλα αυτά μαζί. Πιο συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ορίζεται ως ένα ιδιότυπο (sui generis) διεθνές μόρφωμα (δηλαδή κάτι μοναδικό στον κόσμο) που συνδυάζει στοιχεία διακυβερνητικής συνεργασίας και υπερεθνικής ολοκλήρωσης.
Πηγή Εικόνας: https://www.google.com/search?q=%CE%95%CF%85%CF%81%CF%89%CF%80%CE%B1%CF%8A%CE%BA%CE%AE+%CE%88%CE%BD%CF%89%CF%83%CE%B7&rlz=1C1CHBD_enGR919GR919&sxsrf=ALeKk03nZcdOejDiBgMYtNOywHmyekjPUw:1616710134773&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjrmabKuszvAhVXAhAIHb1HC9gQ_AUoAXoECAEQAw&biw=1920&bih=969#imgrc=FN8vwAtS0SHgbM&imgdii=svnrZh1c_ty7HM
Πως όμως οδηγηθήκαμε σε αυτό το οικοδόμημα που ονομάζεται Ευρωπαϊκή Ένωση…
Οι προσπάθειες για την εκούσια και ειρηνική ενοποίηση της Ευρώπης άρχισαν ευθύς αμέσως μετά το τέλος του Β’ ΠΠ. Διορατικοί ευρωπαίοι πολιτικοί, αναλογιζόμενοι τη φρίκη που σκόρπισε για άλλη μια φορά ο πόλεμος στη γηραιά ήπειρο, άρχισαν από την πρώτη στιγμή να διακηρύσσουν την ανάγκη για στενή συνεργασία και σταδιακή ενοποίηση των ευρωπαϊκών κρατών, που θα απέφερε την ειρήνη, την ανάπτυξη και πρόοδο στους λαούς της Ευρώπης, αντί του μίσους, της καταστροφής και του τρόμου των εκάστοτε πολεμικών συγκρούσεων. Μια λέξη η οποία θα μπορούσε να χαρακτηρίσει, αν όχι να ταυτιστεί με την Ευρώπη, είναι αυτή της έννοιας του πολέμου. Μια Ευρώπη που ήρθε αντιμέτωπη με δύο ολοκληρωτικούς παγκοσμίους πολέμους, την μεταπολεμική περίοδο και έναν Ψυχρό πόλεμο και ήταν κοινωνικά και οικονομικά εξουθενωμένη. Η διακήρυξη του Γάλλου Υπουργού Εξωτερικών, Robert Schuman, αποτέλεσε το έναυσμα για την ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών που οδήγησαν στην ίδρυση τριών ευρωπαϊκών κοινοτήτων. Στόχος τους ήταν να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για μια σταθερή ειρήνη, το σεβασμό του δικαίου και την ισότητα ανάμεσα στις χώρες.
Έτσι, λοιπόν, το βήμα προς την ανάπτυξη ξεκίνησε με την ίδρυση (18 Απριλίου 1951) της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα (ΕΚΑΧ) ∙δύο προϊόντων ζωτικής σημασίας για την οικονομία των 6 ιδρυτικών χωρών και καθοριστικής σημασίας για την προετοιμασία ενός πιθανού πολέμου. Ποια ήταν όμως τα ιδρυτικά μέλη και γιατί αυτά τα συγκεκριμένα; Απορίας άξιον.
Γαλλία, Ιταλία και δυτική (τότε) Γερμανία αποτέλεσαν τον πυλώνα αυτού του εγχειρήματος ∙τρεις χώρες που πρωταγωνίστησαν στον Β΄ΠΠ και είχαν ως στόχο τον περιορισμό της Γερμανίας σε περίπτωση συγκέντρωσης δυνάμεων για έναν εκδικητικό αυτήν την φορά πόλεμο, όπως επίσης και οι χώρες της Benelux, Βέλγιο, Λουξεμβούργο και Κάτω Χώρες (Ολλανδία) ∙τρεις χώρες που είχαν ήδη μεταξύ τους οικονομικές συμφωνίες και αποτέλεσαν παράπλευρες απώλειες του πολέμου. Και τα έξι αυτά κράτη κατανόησαν ότι έπρεπε να περιοριστεί η κρατική κυριαρχία και ο εθνικισμός.
Η ισχύς της ΕΚΑΧ διήρκησε πενήντα έτη και όλες οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματά της μεταβιβάστηκαν στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Σε αυτό που πρέπει να δοθεί βαρύτητα, αποτελώντας το πρώτο και σταθερό θεμέλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) είναι η Συνθήκη της Ρώμης με την οποία ιδρύθηκε αυτή η Ευρωπαϊκή Κοινότητα (και η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέγειας, ΕΚΑΕ) στις 25 Μαρτίου 1957, ακριβώς πριν από 64 χρόνια. Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα, με την αρχική ονομασία Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ), η οποία δεν θα δημιουργούνταν αν δεν υπήρχε η ΕΚΑΧ, είχε ως αποστολή την αρμονική, ισόρροπη και αειφόρο ανάπτυξη των οικονομικών δραστηριοτήτων, προωθώντας μάλιστα και την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών-μελών της. Με μια διαδοχική σειρά ένταξης κρατών-μελών στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, σήμερα η ΕΕ απαριθμείται από 27 πλέον κράτη-μέλη, με αρμόδιους φορείς σε όλους τους τομείς, με 24 επίσημες γλώσσες και με τις περισσότερες από αυτές να ανήκουν στην Ευρωζώνη.
Η Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα αποτέλεσε τη βάση της ευρωπαϊκής ενοποίησης και ολοκλήρωσης και στη συνέχεια με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (που υπογράφηκε στις 7/2/1992) ολοκληρώθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση ως σύγχρονος θεσμός, αποτελώντας μια οικονομική και πολιτική ένωση μεταξύ των κρατών μέχρι και σήμερα. Θεωρείται η ισχυρότερη ένωση κρατών στην παγκόσμια ιστορία, με οικονομικό, πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό περιεχόμενο, διασφαλίζοντας την ευημερία, την ασφάλεια, την πρόοδο και την εξέλιξη των πολιτών της.
Πηγή: Παναγιώτης Ι. Κανελλόπουλος, Το δίκαιο της Ευρωπαικής Ένωσης, Συνθήκη της Λισσαβώνας, Εκδόσεις ΣΑΚΚΟΥΛΑ, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, 2010
Ταξιάρχα Παπαδοπούλου, Φοιτήτρια Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών
