Φροντίζω, σώζω, δωρίζω… τρία ρήματα που εκφράζουν και καλύπτουν πλήρως την σημασία της σημερινής ημέρας η οποία είναι αφιερωμένη στην δωρεά οργάνων σώματος και μεταμοσχεύσεων.
28η Οκτωβρίου, ανήμερα της εθνικής μας εορτής και συγχρόνως παγκόσμια ημέρα της δωρεάς οργάνων σώματος και μεταμοσχεύσεων (η Πανελλήνια εορτάζεται την 1 Νοεμβρίου ετησίως). Η σημερινή μέρα λοιπόν, έρχεται να μας υπενθυμίσει την αξία του να προσφέρει κανείς κάτι δικό του, στην προκειμένη περίπτωση ένα όργανο ή ένα μέρος των ιστών του, σε κάποιον άλλον συνάνθρωπο του, που το έχει περισσότερο ανάγκη. Η μέρα αυτή έχει σκοπό επίσης την ευαισθητοποίηση και την σωστή και την έγκυρη ενημέρωση πάνω στο συγκεκριμένο θέμα.
Δυστυχώς υπάρχουν ασθένειες ανίατες χωρίς την δυνατότητα και την ελπίδα κάποιας πιθανής θεραπείας που μπορούν να πάρουν μαζί τους πολλές ζωές. Υπάρχουν όμως και αρρώστιες που ενώ προκαλούν βλάβες σε διάφορα ανθρώπινα όργανα και τα καθιστούν ανίκανα να λειτουργούν επαρκώς και με τον σωστό τρόπο, η αντικατάσταση του συγκεκριμένου οργάνου με ένα νέο μπορεί κάλλιστα να σώσει την ζωή του ατόμου το οποίο πάσχει από την ίδια.
Αυτό το νέο λοιπόν όργανο μπορεί να το προσφέρει ο καθένας από εμάς εφόσον υπάρχει και η κατάλληλη αντιστοιχία, σε έναν συνάνθρωπό μας άγνωστο ή γνωστό που το χρειάζεται καθώς απειλείται σοβαρά η ζωή του. Αυτή λοιπόν η πράξη πρόκειται για ένα δείγμα εθελοντισμού, όπως ακριβώς και η αιμοδοσία, για μία ανιδιοτελή προσφορά βοήθειας. Είναι ίσως ένα από τα πολυτιμότερα δώρα που μπορεί να δώσει κάποιος σε κάποιον άλλον.
Σε ολόκληρο τον πλανήτη υπάρχει μία ατελείωτη ουρά μακροχρόνιας πολλές φορές αναμονής ανθρώπων, άρρωστων, των οποίων η ζωή κρέμεται κυριολεκτικά από μία κλωστή, μέχρι να βρεθεί κάποιος να δωρίσει το απαραίτητο όργανο που ο καθένας χρειάζεται, που να ταιριάζει και να μπορεί να του δώσει ξανά πίσω την ελπίδα για ζωή.
Παρόλα αυτά, τα ερωτήματα παραμένουν. Και αν κάποιος δότης προσφέρει για παράδειγμα ένα από τα νεφρά του ή ένα κομμάτι των πνευμόνων του αυτό δεν υπονοεί συγχρόνως την απώλεια ισχύς του οργάνου αυτού, άρα και την πρόκληση ενός πιο αδύναμου οργανισμού, χωρίς την ύψιστη υγιή του κατάσταση;
Εδώ λοιπόν έρχονται οι ειδικοί να απαντήσουν σε αυτά τα ερωτήματα και να ενημερώσουν σωστά το ενδιαφερόμενο κοινό τους. Η δωρεά σωματικών οργάνων, ιστών και μεταμοσχεύσεων αφορά τα άτομα (δότες), που δίνουν όσα όργανα είναι απαραίτητο να δοθούν αφού έχουν ‘’φύγει’’ από την ζωή δηλαδή μετά τον θάνατό τους. Και αυτό το γεγονός είναι που καθιστά την ενέργεια αυτή ίση με ένα πραγματικό θαύμα που πράττει ο άνθρωπος.
Φανταστείτε λοιπόν να συνεχίσετε να ζείτε και αφού πεθάνετε. Τι πιο αξιοθαύμαστο από αυτό μπορεί να κάνει κανείς! Να δώσει την ανάσα του σε ένα άτομο του οποίου οι πνεύμονες είναι ανεπαρκείς για να του την προσφέρουν, τον χτύπο της καρδιάς του όταν η δική του πρόκειται να ‘’σβήσει’’, την όραση του σε κάποιον άλλον που χρόνια δεν μπορούσε να αντικρίσει τίποτα παρά θολές σκιές. Μία πράξη απόλυτου αλτρουισμού, δηλαδή, η ένδειξη χαράς, ενδιαφέροντος και ευαισθησίας για την ευτυχία του άλλου! Ότι πιο αντίθετο του εγωισμού!
Έρευνες έχουν αποδείξει πως από μόνο έναν δότη μπορούν να σωθούν εώς και 8 διαφορετικά άτομα. Να βελτιωθούν 8 διαφορετικές ζωές!
Ο αγώνας είναι ακατάπαυστος, εκτελούνται συνεχώς νέες έρευνες, η ανάπτυξη της τεχνολογίας έχει παίξει καθοριστικό ρόλο για το όλο και πιο θετικό αποτέλεσμα. Όμως η αποδοτική συμμετοχή της επιστήμης δεν επαρκεί. Είναι αναγκαίο να συνδυάζεται με την όλο και πιο συχνή ευαισθητοποίηση των κοινωνικών φορέων και όλων εμάς, δηλαδή όλου του κοινωνικού συνόλου. Μπορεί οι ήδη-δότες εθελοντές να αυξάνονται ολοένα και πιο πολύ αλλά αυτό δεν σημαίνει πως κάθε προσφορά μοσχεύματος είναι και ταιριαστή με τον ασθενή. Δυστυχώς πλέον τα νούμερα των ασθενών που χρειάζονται μόσχευμα συνεχώς αυξάνονται, όπως ακριβώς και ο αριθμός έλλειψης ταιριαστών μοσχευμάτων και μάλιστα σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ενδιαφέρον είναι να σημειωθεί και το γεγονός πως το να βρεθεί ο καθένας από εμάς κάποια στιγμή στο μέλλον στην ανάγκη μεταμόσχευσης είναι πιο πιθανό από το να δωρίσουμε εμείς κάποιο όργανό μας σε άλλον.
Το να γίνει κάποιος δωρητής οργάνων δεν μπορεί να γίνει έτσι απλά και χωρίς κάποια απαιτούμενη διαδικασία και υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Αρχικά υπάρχει η δυνατότητα υποβολής μίας αίτησης έτσι ώστε να υπάρχει ένα εθνικό μητρώο που να δηλώνει στο σύστημα ότι μετά τον θάνατο το άτομο αυτό δέχεται να δώσει τα όργανά του, εφόσον είναι πλήρως εγκεφαλικά νεκρό (πρώτιστο κριτήριο). Επίσης πολλές φορές αρκεί το άτομο αυτό να το έχει συζητήσει με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας του. Αν δεν έχουν προηγηθεί οι παραπάνω προϋποθέσεις δυστυχώς πολύ συχνά οι δότες δεν αξιοποιούνται προς μεταμόσχευση.
Στην χώρα μας, όλες οι πληροφορίες παρέχονται από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων (Ε.Ο.Μ), ο οποίος αποτελεί τον μοναδικό και επίσημο κρατικό φορέα από το Υπουργείο Υγείας που εποπτεύει, συντονίζει και μεσολαβεί για καθετί που σχετίζεται με την δωρεά και την μεταμόσχευση.
Πάντως, το σίγουρο είναι πως τίποτα δεν δύναται να συγκριθεί με το μεγαλείο, την γενναιότητα, την γενναιοδωρία, την έλλειψη εγωισμού και την ένδειξη ολοκληρωτικού ενδιαφέροντος αλτρουισμού, αγάπης, ανθρωπιάς που έχουν αυτοί οι άνθρωποι που προτίθενται να προσφέρουν ένα τόσο τεράστιο δώρο ζωής και που κατορθώνουν να χτίσουν την γέφυρα που ενώνει την ζωή με τον θάνατο. Αυτό σημαίνει και μας υπενθυμίσει η σημερινή μέρα!
Εσύ πόσες ζωές θα ήθελες να ζήσεις και να δώσεις…;
Κατερίνα Καρακουλάκη, Φοιτήτρια Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών
